Các lỗi thường gặp trong quá trình sử dụng máy khoan địa chất và cách xử lý hiệu quả, đảm bảo an toàn, tiết kiệm chi phí cho kỹ sư và đơn vị thi công.
Nhiều đơn vị sử dụng máy khoan địa chất trong khảo sát nền móng thường gặp phải các sự cố như gãy cần khoan, kẹt mũi, hỏng bơm tuần hoàn, mất áp búa khoan,… Những lỗi này nếu không xử lý đúng cách sẽ gây gián đoạn thi công, đội chi phí sửa chữa hoặc thay thế phụ tùng.
Với kinh nghiệm thực tế từ Công ty TNHH Hanoi Vietnam – đơn vị chuyên cung cấp máy khoan địa chất và dịch vụ bảo trì toàn quốc, chúng tôi nhận thấy phần lớn sự cố đều xuất phát từ việc vận hành sai quy trình, thiếu bảo dưỡng định kỳ hoặc không lựa chọn thiết bị phù hợp địa tầng.
Bài viết này sẽ giúp bạn:
- Nhận diện các lỗi thường gặp trên máy khoan địa chất
- Phân tích nguyên nhân gốc rễ
- Hướng dẫn biện pháp xử lý và phòng ngừa hiệu quả
Sự cố 1: Kẹt mũi khoan, không thể rút cần lên
Đây là một trong những sự cố phổ biến nhất, thường xảy ra khi khoan gặp lớp sét dẻo, tầng cuội sỏi hoặc khi không làm sạch lỗ khoan đúng cách.
Nguyên nhân:
- Sử dụng mũi khoan không phù hợp địa tầng
- Bơm tuần hoàn hoạt động yếu, không rửa sạch bùn khoan
- Độ chụm giữa các cần khoan sai lệch
- Thao tác quay – nhồi quá mạnh hoặc không đều
Cách khắc phục:
- Ngừng khoan ngay để tránh làm gãy cần
- Dùng bơm nước áp lực cao để rửa sạch hố khoan
- Kết hợp lắc xoay, nâng nhấc nhẹ nhàng
- Dùng ống chống mở rộng nếu kẹt do sụt đất hoặc vật cản
Phòng ngừa:
- Kiểm tra lưu lượng bơm tuần hoàn trước khi khoan
- Chọn đúng mũi khoan địa chất phù hợp lớp đất – đá
- Lắp đặt ống chống ngay khi khoan gặp tầng yếu
Sự cố 2: Gãy cần khoan trong lỗ
Sự cố này gây thiệt hại nặng về chi phí và thời gian, đặc biệt nguy hiểm nếu gãy ở độ sâu lớn.
Nguyên nhân:
- Quá tải momen xoắn hoặc lực nhồi
- Cần khoan đã mòn, cong vênh
- Mối ren không chắc chắn
- Địa tầng có ma sát lớn hoặc vật cản cứng
Cách xử lý:
- Nếu đầu cần còn lộ: dùng kẹp rút từ từ
- Nếu gãy sâu: khoan móc hoặc dùng ống rút chuyên dụng
- Bất khả kháng: bỏ lỗ khoan, chuyển vị trí mới
Phòng ngừa:
- Kiểm tra độ mòn – cong của cần khoan trước khi lắp
- Không vận hành quá tải
- Siết ren đúng kỹ thuật
Sự cố 3: Búa khoan mất lực, không tạo chấn động
Búa khoan đá là thiết bị quan trọng khi khoan tầng đá. Khi mất lực sẽ không thể phá đá hiệu quả.
Nguyên nhân:
- Bơm khí yếu
- Gioăng, phớt rò rỉ khí
- Pittong mòn, thân búa trầy
Cách xử lý:
- Kiểm tra áp suất khí đầu vào
- Thay gioăng, phớt định kỳ
- Thay pittong hoặc cụm búa nếu hư hỏng nặng
Phòng ngừa:
- Luôn kiểm tra áp suất khí
- Sử dụng dầu bôi trơn chuyên dụng
- Bảo dưỡng búa định kỳ
Sự cố 4: Bơm tuần hoàn không hoạt động
Máy khoan địa chất không thể hoạt động nếu bơm tuần hoàn dừng hoạt động.
Nguyên nhân:
- Động cơ bơm hỏng
- Cánh bơm bị mòn, kẹt bùn
- Rò rỉ van một chiều, mất áp
Cách xử lý:
- Kiểm tra nguồn điện hoặc truyền động cơ
- Thay cánh bơm hoặc phớt nếu bị mòn
- Vệ sinh sạch bùn khoan trong bơm
Phòng ngừa:
- Không để bơm chạy khan
- Vệ sinh bơm sau mỗi ca làm việc
- Bảo trì bơm định kỳ
Sự cố 5: Máy khoan rung lắc mạnh, lệch tâm
Khi khoan tầng cuội sỏi, đất bão hòa hoặc địa hình không ổn định, máy dễ rung và lệch tâm.
Nguyên nhân:
- Mũi khoan không phù hợp địa chất
- Lực nhồi hoặc tốc độ quay sai
- Đế máy không vững
Cách xử lý:
- Giảm tốc độ và lực nhồi
- Đổi sang mũi ba cánh hoặc mũi phù hợp tầng đá
- Gia cố chân đế máy bằng bê tông hoặc kết cấu giằng
Phòng ngừa:
- Đánh giá địa tầng trước khoan
- Lập kế hoạch mũi khoan cụ thể
- Cân chỉnh máy trước vận hành
Sự cố 6: Dầu thủy lực quá nóng, máy hoạt động yếu
Hệ thống thủy lực nếu không được làm mát tốt sẽ ảnh hưởng đến lực quay, lực nhồi.
Nguyên nhân:
- Dầu cũ, bẩn hoặc không đạt tiêu chuẩn
- Quạt làm mát không hoạt động
- Làm việc liên tục thời tiết nắng nóng
Cách xử lý:
- Thay dầu thủy lực đúng tiêu chuẩn
- Vệ sinh két làm mát, kiểm tra quạt
- Cho máy nghỉ sau mỗi ca dài
Phòng ngừa:
- Lập kế hoạch bảo dưỡng dầu thủy lực
- Không dùng dầu lẫn tạp
- Theo dõi áp suất – nhiệt độ bằng đồng hồ điện tử
Sự cố 7: Mất áp hoặc rò rỉ hệ thống khí nén
Với các máy dùng búa hơi hoặc nâng hạ bằng khí, rò khí nén là sự cố rất phổ biến.
Nguyên nhân:
- Ống dẫn khí bị gãy, rò rỉ
- Van, đầu nối bị mòn
- Máy nén khí quá tải
Cách xử lý:
- Kiểm tra toàn bộ ống dẫn, thay mới nếu cần
- Siết chặt các van, đầu nối
- Thay máy nén hoặc thêm bình tích áp
Phòng ngừa:
- Bảo dưỡng máy nén khí định kỳ
- Xả nước ngưng trong bình khí mỗi ngày
- Dùng ống chịu áp lực cao đúng chủng loại
Bảng tổng hợp lỗi và cách khắc phục
| Sự cố | Nguyên nhân chính | Cách xử lý nhanh |
|---|---|---|
| Kẹt mũi khoan | Mũi sai loại, bùn kém | Rửa sạch, dùng ống chống, nhấc nhẹ |
| Gãy cần khoan | Mòn, quá tải, ren yếu | Khoan rút, chuyển vị trí khoan |
| Búa khoan mất lực | Rò khí, pittong mòn | Thay gioăng, bảo dưỡng búa |
| Bơm tuần hoàn hỏng | Cánh mòn, phớt rò, bùn nghẹt | Vệ sinh, thay phớt, bảo dưỡng |
| Máy rung – lệch tâm | Mũi sai loại, nền không vững | Giảm lực, thay mũi, gia cố máy |
| Dầu thủy lực quá nhiệt | Dầu cũ, két mát hỏng | Thay dầu, vệ sinh két mát |
| Mất áp khí nén | Rò ống, máy nén yếu | Thay ống, kiểm tra van, tăng áp khí |
Bạn đang gặp sự cố trong quá trình khoan địa chất?
Công ty TNHH Hanoi Vietnam chuyên cung cấp thiết bị khoan địa chất, phụ tùng búa khoan, mũi khoan, ống mẫu, ống chống chính hãng – hỗ trợ kỹ thuật tận công trường.
Chat với tư vấn viên
Gọi ngay