Bảo trì và bảo dưỡng máy khoan địa chất đúng cách để đảm bảo hiệu quả thi công

Bảo trì và bảo dưỡng máy khoan địa chất định kỳ giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị, giảm rủi ro hỏng hóc và tiết kiệm chi phí sửa chữa.

Nhiều đơn vị thi công địa chất hiện nay chỉ tập trung vào việc vận hành máy khoan mà xem nhẹ công tác bảo trì, bảo dưỡng định kỳ. Hậu quả là thiết bị nhanh xuống cấp, dễ gặp sự cố khi thi công giữa chừng, gây đình trệ tiến độ và phát sinh chi phí lớn. Với đặc thù làm việc trong điều kiện khắc nghiệt như bụi đất, nước ngầm, va đập liên tục…, máy khoan địa chất rất cần được chăm sóc đúng cách để duy trì hiệu suất ổn định.

Với hơn 10 năm cung cấp thiết bị khoan địa chất và phụ tùng cho các công trình lớn nhỏ trên toàn quốc, Công ty TNHH Hanoi Vietnam nhận thấy rất nhiều đơn vị gặp vấn đề vì chưa hiểu rõ chu kỳ và quy trình bảo trì – bảo dưỡng chuẩn kỹ thuật.

Bài viết này sẽ giúp bạn:

• Hiểu đúng vai trò và sự khác biệt giữa bảo trì – bảo dưỡng
• Nắm rõ các bước bảo trì quan trọng theo từng bộ phận máy khoan
• Tránh được các lỗi phổ biến khi bảo dưỡng
• Lập kế hoạch bảo trì định kỳ đúng tiêu chuẩn
• Gia tăng tuổi thọ máy khoan địa chất, giảm chi phí sửa chữa

---

Bảo trì và bảo dưỡng máy khoan địa chất khác nhau như thế nào?

Phân biệt	Bảo trì máy khoan địa chất	Bảo dưỡng máy khoan địa chất
Mục đích chính	Duy trì trạng thái hoạt động ổn định	Làm sạch, thay thế, phục hồi hiệu năng
Thời điểm thực hiện	Định kỳ hoặc theo kế hoạch dài hạn	Theo giờ vận hành, theo đợt thi công
Nội dung công việc	Kiểm tra hệ thống, hiệu chuẩn thiết bị	Thay dầu, mỡ bôi trơn, làm sạch, siết ốc
Tác động	Ngăn ngừa hư hỏng lớn	Kéo dài tuổi thọ các bộ phận

---

Các bộ phận cần bảo dưỡng định kỳ trong máy khoan địa chất

1. Hệ thống động cơ và truyền động

• Thay nhớt động cơ mỗi 100–150 giờ
• Kiểm tra lọc gió, lọc nhiên liệu
• Siết dây curoa, kiểm tra puly, khớp nối

2. Hệ thống thủy lực (máy khoan thủy lực)

• Thay dầu thủy lực sau 300–500 giờ
• Kiểm tra rò rỉ, vệ sinh lõi lọc
• Đo áp suất, kiểm tra bơm – van định kỳ

3. Bộ phận đầu quay và búa khoan

• Thay mỡ ổ bi mỗi 50 giờ
• Kiểm tra độ rơ, thay bạc đạn nếu cần
• Làm sạch piston búa, kiểm tra buồng hơi

4. Hệ thống điện và điều khiển

• Làm sạch bảng mạch bằng khí nén
• Kiểm tra dây dẫn, tiếp điểm, rơ-le
• Thay nút bấm bị hỏng hoặc lờn tiếp xúc

---

Lập kế hoạch bảo trì máy khoan địa chất theo chu kỳ

Hạng mục kiểm tra	Chu kỳ đề xuất	Ghi chú
Thay dầu động cơ	100–150 giờ	Kèm thay lọc nhớt
Kiểm tra lọc gió, nhiên liệu	100 giờ	Vệ sinh hoặc thay mới
Thay dầu thủy lực	300–500 giờ	Có thể thay sớm nếu công trường bụi
Tra mỡ đầu khoan – búa khoan	50 giờ	Kiểm tra độ rơ, ổ bi
Hiệu chỉnh điện – điều khiển	Mỗi đợt thi công	Tránh lỗi vận hành bất ngờ
Tổng kiểm tra toàn bộ máy	6 tháng – 1 năm	Dừng máy 1–2 ngày để bảo dưỡng lớn

---

Những sai lầm thường gặp khi bảo dưỡng máy khoan địa chất

1. Dùng sai loại dầu nhớt

• Gây bó máy, không đủ bôi trơn
• Dầu quá đặc hoặc quá loãng đều ảnh hưởng hiệu năng

2. Bỏ qua các chi tiết nhỏ

• Lọc khí tắc, dây điều khiển đứt ngầm
• Ốc vít bị lỏng gây lệch đầu khoan

3. Không có nhật ký bảo trì

• Dễ bỏ sót chu kỳ
• Không có căn cứ để đánh giá độ hao mòn máy

4. Bảo dưỡng khi chưa xả áp

• Đặc biệt nguy hiểm với máy thủy lực
• Có thể gây trào dầu, hỏng van hoặc tai nạn

---

Gợi ý dụng cụ cần thiết khi bảo trì máy khoan địa chất

Dụng cụ	Mục đích sử dụng
Mỡ chịu nhiệt	Bôi trơn đầu khoan, ổ bi
Dầu thủy lực 32/46	Cho hệ thống thủy lực
Bộ lọc dầu – gió – nhiên liệu	Thay định kỳ theo chu kỳ vận hành
Bộ dụng cụ tháo lắp	Mở, siết ốc, thay bạc đạn
Máy khí nén mini	Thổi bụi điện tử, khoang điều khiển
Đồng hồ đo áp suất	Kiểm tra áp hệ thống thủy lực

---

Thực tế công trình: Bảo trì máy khoan XY-1 tại dự án cao tốc

Công trình: Khảo sát địa chất cao tốc Bắc – Nam (đoạn Quảng Trị – Hà Tĩnh)
Thiết bị: 4 máy khoan XY-1 hoạt động liên tục trong 3 tháng

Hiệu quả sau bảo trì đúng chuẩn:

• Không gặp sự cố dừng máy đột ngột
• Tiết kiệm 40% chi phí sửa chữa
• Tăng 15% năng suất nhờ vận hành ổn định
• Tuân thủ đúng lịch bảo trì theo giờ vận hành

---

Lưu ý đặc biệt khi bảo dưỡng theo địa hình

1. Công trường có nước ngầm, bùn đất

• Làm sạch búa khoan mỗi ca
• Siết chặt tủ điện chống ẩm
• Bôi mỡ tăng tần suất hơn bình thường

2. Địa hình cao, dốc đứng

• Cố định máy chắc chắn trước khi tháo lắp
• Không nghiêng máy quá mức khi bảo dưỡng
• Thực hiện khi máy nguội, đã xả áp